W ramach cyklu “Temat do dyskusji” mamy do przedyskutowania temat próby systemowego podejścia do rozwoju zawodnika. Chcielibyśmy wprowadzić zachęty dla klubów w postaci zniżek w opłatach transferowych i możliwości szczególnego traktowania drużyn młodzieżowych w procesie licencyjnym za to, że… o tym w treści niniejszego artykułu.
Pomysł organizowania konsultacji z klubami w różnych tematach w takiej formie powstał w 2020 roku podczas spotkań on-line z klubami. Konsultacje polegają na tym, że na stronie internetowej wmzpn.pl w artykułach z cyklu “Temat do dyskusji” przedstawiamy dane zagadnienie – analizę i ocenę tego jak jest, ewentualne propozycje zmian i szereg pytań wprowadzających do dyskusji. Następnie każdy będzie mógł uczestniczyć w dyskusji, która zostanie przeprowadzona w formie spotkania on-line w aplikacji “Zoom”. Wnioski ze spotkań będą przedstawiane Zarządowi WMZPN, który w każdym z tematów będzie podejmował wiążące decyzje.
Próba systemowego podejścia do rozwoju zawodnika, to kolejny temat w ramach cyklu “Temat do dyskusji”. Dlaczego ten temat? Dlaczego w tym momencie? Temat dojrzewał od jakiegoś czasu. Szukaliśmy możliwości zachęcenia klubów do tworzenia siatek klubów partnerskich, współpracy z innymi instytucjami (głównie szkołami) oraz uczestniczenia w inicjatywach szkoleniowych PZPN i WMZPN. Podczas ostatnich spotkań WMZPN z klubami połączonych z prezentacjami Wojewódzkich Ośrodków Szkolenia Piłkarskiego, które od marca do maja odbyły się w Giżycku, Elblągu, Olsztynie, Ełku, Mrągowie i Iławie, okazało się, że wiele klubów poważnie podchodzących do szkolenia dzieci i młodzieży oczekuje pomocy WMZPN w tym zakresie. Łącząc to wszystko razem przygotowaliśmy projekt wprowadzenia na ścieżce rozwoju zawodnika zachęty dla klubów w postaci zniżek w opłatach transferowych i możliwości szczególnego traktowania drużyn młodzieżowych w procesie licencyjnym, który poddajemy teraz szerszym konsultacjom.
Poniżej przedstawiamy analizę zagadnienia oraz zachęcamy do udziału w dyskusji w formie spotkania on-line, które odbędzie się w środę 7 czerwca o godz. 20:00 i w piątek 9 czerwca o godz. 11:00. Aby wziąć udział w spotkaniu należy się najpierw zarejestrować wypełniając poniższy formularz:
Wypełnij formularz – PRZEJDŹ
Po zweryfikowaniu zgłoszenia, na podany przez zgłaszającego adres e-mail zostanie wysłana instrukcja oraz link umożliwiający udział w spotkaniu.
ANALIZA – JAK JEST?
Obecnie kluby, które w naturalny sposób leżą na ścieżce rozwoju zawodnika, bardzo często nie współpracują ze sobą w sposób systemowy. Często każdy transfer zawodnika to osobne rozmowy, negocjacje, nie zawsze prowadzone w przyjaznej atmosferze. Związek często jest informowany o “trudnych” rozmowach między klubami, proszony o nieformalne interwencje/mediacje, a w skrajnych przypadkach kluby chcąc dochodzić swoich racji zgłaszają takie problemy do odpowiednich organów Związku w celu rozstrzygnięcia sporu.
Część klubów próbuje budować wokół siebie lokalną siatkę klubów partnerskich, często nawet formalizując to w postaci umów. Skala takich działań jest naszym zdaniem jednak zbyt mała i potrzebne są działania zmierzające do upowszechnienia w naszym województwie systemowej regulacji współpracy między klubami prowadzącej do powstania wokół klubów wiodących siatek klubów partnerskich.
Co ważne, na ścieżce rozwoju zawodnika dany klub może być jednocześnie klubem wiodącym (dla mniejszych lokalnych klubów) i klubem partnerskich (dla większych klubów z większych miejscowości). W praktyce widzimy, że ten sam klub zachowuje się inaczej w stosunku do klubów mniejszych pozyskując zawodników i inaczej do klubów większych, które od niego pozyskują zawodników. Systemowe uregulowanie tej współpracy miałoby na celu partnerskie podejście klubów do siebie, bez względu na to który z nich jest w danej sytuacji większy, a który mniejszy.
Z rozmów z klubami wynika, że jednym z czynników, które zachęciłyby kluby do współpracy z innymi klubami na ścieżce rozwoju zawodnika, byłoby zmniejszenie opłat za zmianę przynależności klubowej zawodników. Co prawda PZPN już kilka lat temu zniósł opłaty transferowe za trampkarzy i młodsze kategorie wiekowe, jednak w kategoriach junior i junior młodszy one dalej obowiązują. Szczególnie istotne jest to, że zgodnie z przepisami PZPN, opłata jest pobierana raz jest jak zawodnik idzie do większego klubu i potem drugi raz jak z niego wraca do mniejszego. Wiadomo, że często zawodnik podejmuje możliwość rozwoju w większym klubie, ale po pół roku, roku jednak wraca do mniejszego klubu. Dla mniejszych klubów szczególnie ta druga opłata jest problematyczna, co może powodować niechęć w umożliwianiu zawodnikowi spróbowania swoich sił w większym klubie.
Druga kwestia, którą poruszają mniejsze kluby, to spełnienie licencyjnego wymogu minimalnej liczby drużyn młodzieżowych. Często regularne oddawanie uzdolnionych zawodników przez mniejszy klub do większego powoduje, że w tym mniejszym klubie pozostaje zbyt mała liczba zawodników, aby spełnić limit minimalnej liczby drużyn młodzieżowych, szczególnie tych starszych kategorii wiekowych. Kluby te poważnie podchodzą do szkolenia dzieci i młodzieży, robią to dobrze, bo “produkują” zawodników do większych klubów, a na końcu mają problem z otrzymaniem licencji na drużynę seniorów.
To, na razie, tyle o współpracy między klubami. Teraz przeskoczymy do współpracy klubów ze szkołami. Często kluby nie nawiązują stałej współpracy ze szkołami, nie działają też na rzecz powstania w szkołach klas sportowych, czy dodatkowych zajęć piłkarskich, a także trenerzy klubowi nie współpracują ze szkolnymi wuefistami. Widzimy tu duże pole do rozwoju i wsparcia procesu szkolenia młodych zawodników. Szkoły mają wiele możliwości i narzędzi, aby wspomóc ten proces. Konieczne jest jednak wyjście z inicjatywą przez kluby w celu nawiązania współpracy ze szkołami i budowania trwałych relacji z myślą o jak najlepszym rozwoju młodych osób – będących jednocześnie zawodnikami klubu i uczniami szkoły. Pamiętajmy również, że do szkoły chodzi każde dziecko w danym roczniku – jest to nieocenione miejsce do zaszczepiania u dzieci miłości do piłki, co z pewnością przełoży się na większą liczbę dzieci chętnych do uprawniania tego sportu w klubach.
Widzimy w szkołach duży potencjał, dlatego rozwijamy projekt Wojewódzkich Ośrodków Szkolenia Piłkarskiego. Zaczynaliśmy od Elbląga. Potem doszedł Olsztyn, Giżycko i Ełk. Teraz prowadzimy rekrutację uczniów do 6 takich Ośrodków – doszła Iława i Mrągowo (rekrutacja trwa do 31 maja -> szczegóły https://wmzpn.pl/?p=36288). W tych miejscowościach na poziomie szkoły średniej funkcjonują klasy piłkarskie, dzięki czemu zawodnicy mają większą liczbę profesjonalnych treningów niż gdyby szkolili się tylko w klubie (często ponad dwukrotnie więcej). Ośrodki funkcjonują dzięki współpracy szkół, klubów, lokalnych samorządów, samorządu województwa, WMZPN i PZPN – angażując te wszystkie podmioty w rozwój młodych zawodników. Chcemy rozwijać ten projekt z jednej strony o kolejne szkoły średnie, a z drugiej strony o szkoły podstawowe zachęcając do powstawania w nich klas sporotwych lub przynajmniej większego zwrócenia uwagi na piłkę nożną (np. klasy usportowione, zajęcia pozalekcyjne, klasy I-III). Planujemy stworzenie, podobnie jak w klubach, siatki partnerskich szkół podstawowych traktując szkoły średnie funkcjonujące w ramach WOSP jako szkoły wiodące.
Ku szkołom coraz bardziej kieruje się również PZPN, który poza bardzo dobrą współpracą z Ministerstwem Sportu, coraz częściej współpracuje również z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Efektem tego kierunku jest chociażby fakt, że w tym roku Pucharze Tymbarku brały udział wyłącznie szkoły, co pozwoliło zwiększyć liczbę uczestników tego turnieju. PZPN w szkołach widzi możliwość dotarcia z piłką nożną do każdego dziecka w Polsce. Zaszczepienie miłości do piłki jak największej grupie młodych ludzi jest w interesie całego środowiska piłkarskiego – przełoży się to większą liczbę zawodników w klubach, a z czasem na większą liczbę zawodników piłce seniorskiej (tej profesjonalnej, jak i amatorskiej), trenerów, sędziów, działaczy, sponsorów, dziennikarzy, kibiców… Im więcej ludzi będzie miało pozytywne emocje związane piłką, tym silniejsza w przyszłości będzie nasza dyscyplina.
Zależy nam również na ciągłym podnoszeniu jakości szkolenia we wszystkich klubach piłkarskich, szczególnie tych w małych miejscowościach. Bardzo dużo, obecnie profesjonalnych, zawodników zaczynało przygodę z piłką w małych klubach, w małych miejscowościach. Zanim znaleźli się “na szczycie” po drodze przechodzili zwykle przez kilka klubów. Jeśli będziemy podnosić jakość szkolenia w każdym polskim klubie, przez których przechodzi taki zawodnik, to ten zawodnik będzie na jeszcze wyższym poziomie sportowym. Pamiętajmy, że każdy z nas na co dzień dokłada swoją cegiełkę do tego jak silna jest polska piłka nożna. Skoro już poświęcamy swój czas, róbmy to najlepiej jak potrafimy. Skoro trener przychodzi na trening, niech zrobi go dobrze, a nie tylko odhaczy, że zajęcia się odbyły. W tej profesjonalizacji z pomocą przychodzi PZPN, który opracował program szkolenia, przygotowuje materiały szkoleniowe i stara się dawać tą wiedzę na tacy, aby każdy, w każdym klubie mógł z niej skorzystać np. konspekty treningowe “Łączy nas trening” -> https://www.laczynaspilka.pl/aktualnosci/ksztalcenie-trenerow/laczy-nas-trening-czyli-kolejny-krok-w-przod
Systemowym narzędziem ciągłego podnoszeniu jakości szkolenia we wszystkich klubach piłkarskich w Polsce jest Program Certyfikacji Szkółek Piłkarskich PZPN. Kluby, które do niego przystąpią po pierwsze otrzymują środki finansowe na zorganizowanie procesu szkolenia na wysokim poziomie, po drugie są w dużej mierze wyręczone z planowania i nadzorowania procesu szkolenia, bo nad tym pieczę ma PZPN w postaci programu szkolenia, kryteriów jakościowych oraz wizyt trenerów edukujących i trenerów monitorujących. Dlatego chcemy zachęcać jak najwięcej klubów z naszego województwa do udziału w Programie Certyfikacji. Obecnie dużo klubów w naszym województwa uczestniczy w tym programie, ale mamy też kilka/kilkanaście klubów z III ligi, IV ligi, czy miejscowości powiatowych, które nie biorą udziału w programie nawet na najniższym, zielonym, poziomie…
Zarząd WMZPN widzi w tym obszarze tak dużo korzyści, że rozważa wprowadzenie w kolejnych sezonach obowiązku licencyjnego uczestniczenia w Programie Certyfikacji dla klubów forBET IV Ligi i Klasy Okręgowej. W sezonie 2024/25 obowiązek dotyczyłby tylko klubów forBET IV Ligi, które musiałyby mieć zieloną gwiazdkę lub wyższą. Od sezonu 2025/26 kluby forBET IV Ligi musiałyby mieć gwiazdkę brązową lub wyższą, a kluby Klasy Okręgowej przynajmniej gwiazdkę zieloną.
POMYSŁY – JAK MOGŁOBY BYĆ?
Chcielibyśmy, aby kluby wiodące tworzyły w swojej okolicy siatki klubów partnerskich, z którymi współpracują w wielu obszarach – przede wszystkim w zakresie szkolenia dzieci i młodzieży. Aby ta współpraca była stała i systemowa oprócz “chemii” między przedstawicielami tych klubów (co jest podstawą) powinny być także zawierane umowy regulujące zasady tej współpracy.
Klub wiodący to ten, który daje zawodnikom klubów partnerskich większe szanse na rozwój umiejętności i profesjonalną karierę piłkarską (głównie przez selekcję – trenowanie i granie z lepszymi zawodnikami, uczestniczenie w wyższych klasach rozgrywkowych, większą liczbę zajęć, często też przez lepszą infrastrukturę). Klub wiodący poza transferowaniem zawodników, powinien niejako objąć wsparciem szkoleniowym klub partnerski – np. szkolenia, spotkania trenerów, wspólne turnieje, bieżące służenie wsparciem, pomocą. Transfer zawodnika powinien odbywać się w tym momencie, który jest dla zawodnika najlepszy patrząc z wieloaspektowo – oprócz rozwoju sportowego zawodnika, trzeba bardzo poważnie wziąć też pod uwagę jego rozwój jako młodego człowieka. Przy stałej współpracy klub wiodący może monitorować rozwój zawodnika w klubie partnerskim przez jakiś okres czasu i transferować go wtedy kiedy będzie to dla tego zawodnika najlepsze. Teraz często kluby chcą wyróżniających się zawodników transferować jak najszybciej, bojąc się, że ktoś inny ich zabierze, albo chcąc na siłę osiągnąć sukces drużynowy (co nie zawsze idzie w parze z indywidualnym rozwojem zawodników, na czym nam powinno zależeć najbardziej).
Pamiętajmy, że dany klub może być jednocześnie w swoim środowisku klubem wiodącym, ale dla innego, często większego klubu z większej miejscowości będzie klubem partnerskim. Nawet największe kluby w naszym województwie dla klubów Ekstraklasy mogą być jedynie klubami partnerskimi, a te z kolei, mimo, że dominujące w Polsce, nie są i raczej długo nie będą klubami wiodącymi dla klubów z Europy Zachodniej. Dlaczego ta świadomość jest ważna? Bardzo często widzimy, że ten sam klub zachowuje się inaczej w stosunku do klubów mniejszych pozyskując zawodników i inaczej do klubów większych, które od niego pozyskują zawodników. Dlatego istotne jest systemowe uregulowanie współpracy między klubami, które ma na celu partnerskie podejście klubów do siebie, bez względu na to który z nich jest w danej sytuacji większy, a który mniejszy.
Z rozmów z klubami wynika, że jednym z czynników, które zachęciłyby je do współpracy z innymi klubami na ścieżce rozwoju zawodnika, byłoby zmniejszenie opłat za zmianę przynależności klubowej zawodników. Ponadto jest potrzeba indywidualnego podejścia do licencyjnego wymogu minimalnej liczby drużyn młodzieżowych, gdyż często regularne oddawanie uzdolnionych zawodników przez mniejszy klub do większego powoduje, że w tym mniejszym klubie pozostaje zbyt mała liczba zawodników, aby spełnić limit minimalnej liczby drużyn młodzieżowych, szczególnie tych starszych kategorii wiekowych.
Wychodząc naprzeciw powyższym oczekiwaniom Zarząd WMZPN opracował propozycje zachęty dla klubów w postaci zniżek w opłatach transferowych i możliwości szczególnego traktowania drużyn młodzieżowych w procesie licencyjnym za to, że na ścieżce rozwoju zawodnika (kolejne kluby – zwykle coraz większe, lepiej szkolące, mające wyselekcjonowanych zawodników – do których przechodzi młody zawodnik, aby coraz bardziej się rozwijać)
- kluby podpiszą stałą umowę o współpracy (klub wiodący i klub partnerski), aby nawiązać stałą współpracę i systemowo uregulować jej zasady z myślą o stworzeniu młodemu zawodnikowi jak najlepszych warunków do rozwoju i zabezpieczeniu interesów obu klubów
- kluby podpiszą stałe umowy o współpracy z lokalnymi szkołami (podstawowymi i/lub średnimi), w szczególności z tymi funkcjonującymi w ramach Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Piłkarskiego, aby nawiązać stałą współpracę z myślą o stworzeniu młodemu zawodnikowi jak najlepszych warunków do rozwoju
- kluby będą uczestniczyć w Programie Certyfikacji Szkółek Piłkarskich PZPN, a także w innych inicjatywach szkoleniowych PZPN i WMZPN (np. Turniej Gry 1×1, Szkolenia)
Propozycje zachęty dla klubów w postaci zniżek w opłatach transferowych i możliwości szczególnego traktowania drużyn młodzieżowych w procesie licencyjnym -> zobacz dokument
Proponowane rozwiązanie zakłada wprowadzenie kilku poziomów zniżek (20%, 50%, 80% i 100%) w zależności od tego:
- jak bardzo bardzo kluby ze sobą współpracują i
- na ile współpracują ze szkołami oraz
- uczestniczą w projektach szkoleniowych PZPN.
To są 3 podstawowe parametry decydujące o poziomie korzyści przyznanych klubom (zniżki w opłatach transferowych i szczególne traktowanie w procesie licencyjnym). Dlaczego akurat te 3 obszary? Na nich nam najbardziej zależy. Jesteśmy przekonani, że zagospodarowanie przez kluby każdego z tych obszarów pozwoli stworzyć młodym zawodnikom dużo lepsze warunki do rozwoju. W dłuższej perspektywie czasowej doprowadzi to do tego, że będziemy mieć z naszego województwa większą liczbę zawodników w piłce profesjonalnej. Być może pozwoli to naszym klubom grać w wyższych ligach w oparciu o zawodników z regionu – jeśli nie, to chcielibyśmy chociaż cieszyć się indywidualnymi sukcesami naszych wychowanków w Ekstraklasie, ligach zagranicznych, czy w reprezentacji Polski. Jesteśmy przekonani, że zagospodarowanie tych 3 obszarów spowoduje również popularyzację piłki nożnej i wzrost zawodników w naszych regionalnych ligach seniorskich, na czym skorzystamy wszyscy.
Dla przykładu 1. Jeśli kluby nawiążą ze sobą współpracę i podpiszą umowę (klub wiodący i klub partnerski), będziemy stosować 20% zniżki w opłatach transferowych na rzecz WMZPN dla zawodników w wieku juniora i juniora młodszego (za młodszych nie są pobierane opłaty) za przejście z klubu partnerskiego do klubu wiodącego. Co ważne ta sama zniżka będzie obowiązywała, gdy zawodnik będzie wracał z klubu wiodącego do klubu partnerskiego bez względu na to po jakim czasie – może być to pół roku / roku, a może być po 10 latach.
Dla przykładu 2. Jeśli kluby, które już mają umowę o współpracy uczestniczą w Programie Certyfikacji – klub wiodący minimum brązowa gwiazdka, klub partnerski minimum zielona gwiazdka – to zniżka wzrasta do 50%.
Dla przykładu 3. Jeśli powyższe kluby dodatkową nawiążą współpracę z lokalnymi szkołami i podpiszą umowę o współpracy – to zniżka wzrasta do 80%, a jeżeli klub wiodący będzie współpracował w ten sposób ze szkołami średnimi wchodzącymi w skład Wojewódzkiego Ośrodka Szkolenia Piłkarskiego, to zniżka wzrasta do 100%.
W omawianym dokumencie (pobierz) na stronach 2-5 rozpisaliśmy propozycje obszarów, które naszym zdaniem powinny regulować umowy o współpracy, a także propozycje obowiązków każdej ze stron. Po przeprowadzeniu konsultacji, jeśli projekt zyska akceptację i zacznie być wdrażany – przygotujemy gotowe wzory każdej z tych umów i udostępnimy klubom.
Na stronie 6 opisana jest propozycja szczególnego traktowania drużyn młodzieżowych w procesie licencyjnym Klubu partnerskiego, która byłaby możliwa dla klubów, które zagospodarowały kazdy z 3 obszarów – tzn. współpraca z klubami, uczestniczenie w projektach szkoleniowych PZPN (Program Certyfikacji) oraz współpraca ze szkołami. Zakłada ona, ze umożliwienie posiadania przez klub partnerski mniejszej liczby drużyn lub tej samej liczby drużyn, ale w niższych rocznikach niż wymagane jest to przepisami licencyjnymi PZPN i WMZPN dla danej klasy rozgrywkowej, w związku ze spełnieniem przez klub wskazanych powyżej wymogów i uznaniem przez Zarząd WMZPN (każdorazowo byłaby to indywidualna decyzja Zarządu), że dany klub robi wszystko, co może w swoich warunkach, aby wspierać proces szkolenia piłkarskiego dzieci i młodzieży w naszym województwie.
Dodatkowo dla tych klubów istniałaby możliwość uznania za drużynę młodzieżową (11-osobową) drużyny seniorskiej (w szczególności rezerw), w której przez cały sezon w każdym meczu na boisku będzie przebywać minimum 6 zawodników U-19 lub młodszych.
PYTANIA WPROWADZAJĄCE DO DYSKUSJI
- Czy właściwie zdefiniowaliśmy możliwe obszary rozwoju (współpraca między klubami, współpraca ze szkołami, uczestniczenie w projektach szkoleniowych PZPN i WMZPN)? Jeśli nie, to co jeszcze należy rozważyć?
- Czy właściwie zdefiniowaliśmy obszary wsparcia dla klubów (zniżki w opłatach transferowych i szczególne traktowanie w procesie licencyjnym)? Jeśli nie, to co jeszcze należy rozważyć?
- Czy właściwie zdefiniowaliśmy cel – jak najlepszy rozwój zawodników? Jeśli nie, to jaki powinien być cel?
- Czy przedstawiona propozycja doprowadzi do realizacji zakładanego celu? Jeśli nie, to jakie działania doprowadzą?
- Czy przedstawiona propozycja jest korzystna dla klubów i sprawdzi się w praktyce? Jeśli nie, to co innego należy zrobić?
DYSKUSJA W FORMIE SPOTKANIA ON-LINE
Zachęcamy do udziału w dyskusji w formie spotkań on-line, które odbędą się w środę 7 czerwca o godz. 20:00 i w piątek 9 czerwca o godz. 11:00. Dlaczego 2 terminy? Aby było Państwu łatwiej wziąć udział w spotkaniu. Jeden z nich wieczorny, o godz. 20:00, dla tych, którzy ze względu na pracę lub inne obowiązki nie dadzą rady spotkać się wcześniej. Drugi o godz. 11:00, dla tych którym wygodniej spotkać się w ciągu dnia.
Aby wziąć udział w spotkaniu należy się najpierw zarejestrować wypełniając poniższy formularz:
Wypełnij formularz – PRZEJDŹ
Po zweryfikowaniu zgłoszenia, na podany przez zgłaszającego adres e-mail zostanie wysłana instrukcja oraz link umożliwiający udział w spotkaniu.
Przed udziałem w spotkaniu prosimy zapoznać się z powyższym tekstem, spróbować odpowiedzieć na zadane pytania i przeanalizować swoje doświadczenie w tym zakresie. Można również porozmawiać z innymi osobami w klubie, aby wypracować stanowisko całego klubu i przedstawić je na spotkaniu.
Nie możesz wziąć udziału w spotkaniu, a chcesz podzielić się z nami swoją opinią? Napisz do nas maila na adres temat-do-dyskusji@wmzpn.pl
Zachęcamy do dyskusji.